Jak wybrać właściwy krem przeciwsłoneczny?
Lato w pełni, więc najwyższy czas pomyśleć o właściwym zabezpieczeniu skóry przed szkodliwym działaniem promieni UV. Choć dla ścisłości warto pamiętać o regularnym stosowaniu ochrony przeciwsłonecznej przez cały rok. Jakie właściwości powinien posiadać dobry krem przeciwsłoneczny i czym należy kierować się przy jego wyborze?
Rodzaje promieniowania słonecznego i ich wpływ na skórę
Słońce emituje trzy rodzaje promieniowania UVC, UVB i UVA. Przed tymi pierwszymi najgroźniejszymi chroni nas niejako sama „Matka Ziemia”, ponieważ w całości są one pochłaniane przez warstwę ozonową i w istocie nie docierają do powierzchni ziemi. Niestety pozostałe dwa rodzaje promieniowania mimo, że potrzebne, to wpływają niekorzystnie na zdrowie i stan naszej skóry. Promienie UVB oddziałują głównie na naskórek. Mogą powodować przesuszenie, odwodnienie skóry, poparzenia, uszkodzenie komórek, DNA. W konsekwencji mogą nawet prowadzić do powstawania zmian nowotworowych skóry. Z kolei promienie UVA docierają aż w głąb skóry właściwej, wywołując przy tym wiele szkód m.in. niszczą włókna kolagenowe i elastynowe. Połączenie zaś tych dwóch typów promieniowanie jest szczególnie niebezpieczne i rakotwórcze.
Jak chronić się przed szkodliwym promieniowaniem?
Biorąc sobie pod uwagę potwierdzoną badaniami szkodliwość tych czynników, koniecznie należy pamiętać o właściwiej prewencji. Przede wszystkim jeśli to możliwe należy starać się unikać ekspozycji na słońce w godzinach, kiedy oddziaływanie promieni słonecznych jest najsilniejsze, a więc pomiędzy 11, a 15. Po drugie każdorazowo należy pamiętać o zapieczeniu skóry kremem ochronnym odpowiednim dla fototypu swojej skóry. Krem należy zaaplikować na co najmniej 20 minut przed wyjściem na słońce i sukcesywnie smarować skórę co 2-3godziny, a jeśli w międzyczasie zażywamy tradycyjnych kąpieli – po każdym wyjściu z wody (nawet jeśli krem jest wodoodporny). Podczas plażowania koniecznie należy też pamiętać o zabezpieczeniu głowy przewiewnym, pełniącym funkcje ochronnym nakryciem, przyjmowaniu dużej ilości płynów oraz zabezpieczeniu ust pomadką z filtrem. Nawet jeśli mamy pozwalający na to fototyp skóry pierwsze opalanie nie powinno przekraczać pół godziny.
Jakie właściwości powinien posiadać dobry krem przeciwsłoneczny?
Dobry krem przeciwsłoneczny powinien chronić jednocześnie przed działaniem promieni UVB i UVA. Warto wybrać kosmetyk, który dodatkowo niweluje działanie wolnych rodników (zawierający np. witaminę E). Przyjrzyjmy się teraz nieco bliżej informacjom zawartym na opakowaniach kremów ochronnych i spróbujmy je rozszyfrować. Najczęściej na etykietach tego typu kosmetyków znajdziemy tam skrót SPF (Sun Protection Factor), rzadziej IP (Indice de Protection). Obydwa te skróty informują o stopniu ochrony przed promieniami UVB– tuż po nich znajdziemy bowiem oznaczenie cyfrowe od 2 do 50+. Im wyższy SPF tym ochrona silniejsza. Ogólna zasada mówi o tym, że po wyższy kremy z wysokim filtrem powinny sięgać dzieci, osoby z jasną karnacją, wrażliwą skórą oraz osoby posiadające liczne znamiona. Należy je też wybierać wtedy, kiedy słońce świeci szczególnie intensywnie. Mówimy wtedy o tzw. sunblockerach. Dodatkowo kremy zwierające filtry chroniące przed promieniami UVA będą posiadały na etykiecie oznaczenie PPD (Persistent Pigmentation Darkening) albo IPD (Immediate Pigmentation Darkening). Tym razem nie ma jednak dodatkowego dookreślenia w postaci wartości liczbowej. (Niektórzy producenci stosują też po prostu formy opisowe mówiące o zabezpieczeniach przed promieniowaniem UVA i UVB).
Filtry używane w kremach przeciwsłonecznych
W kremach przeciwsłonecznych możemy znaleźć dwa rodzaje filtrów:
– Fizyczne (inaczej mineralne) – działają na podobnej zasadzie jak lustro tj. powodują odbicie i rozproszenie promieni słonecznych. Zazwyczaj bazują na takich substancjach jak tlenek tytanu czy tlenek cynku. Są to związki bezpieczne, nie powodujące alergii ani podrażnień, dlatego preparaty z filtrami fizycznymi z powodzeniem mogą być stosowane przez dzieci czy osoby o wrażliwej skórze.
– Chemiczne – w swym działaniu przypominają melaninę, ponieważ posiadają zdolność do absorpcji promieni słonecznych. Jednakże z uwagi na te właściwości u osób o wrażliwej, naczynkowej skórze, alergików czy dzieci mogą powodować uczulenia i podrażnienia. Przykładem filtru chemicznego mogą być oxybenzon czy mexoryl.
Fototyp skóry, a dobór kremu przeciwsłonecznego
Przyjrzyjmy się teraz nieco bliżej temu, jak dobrać krem odpowiedni dla swojej skóry, jak ocenić jej fototyp oraz jaki filtr będzie wówczas optymalny:
– Włosy blond lub rude, zielone lub niebieskie oczy, często piegi, blada skóra, która trudno się opala, ale za to łatwo ulega poparzeniom to fototyp I. Taka skóra wymaga szczególnej ochrony – zalecany dla niej filtr to minimum 30, zaś przy wyjściach na plażę, basen czy inne szczególnie nasłonecznione miejsca nawet SPF 50.
– Włosy blond (jasne lub ciemne), zielone lub niebieskie oczy, jasna skóra, skora do poparzeń, trudna do opalania to fototyp II. Osoby o takiej karnacji powinny na co dzień stosować krem z filtrem 15, zaś podczas opalania minimum 30.
– Włosy ciemny blond lub brązowe, oczy brązowe, karnacja umiarkowanie śniada, skóra stopniowo się opala na brązowy kolor są charakterystyczne dla fototypu III. Filtr stosowanego wówczas w normalnych warunkach kremu powinien wahać się pomiędzy 12, a 15, a w przypadku kąpieli słonecznych powinien oscylować w okolicy 20.
– Ciemne brunetki i szatynki, o ciemnych oczach i śniadej karnacji, bardzo szybko się opalają, bez większego ryzyka poparzeń – te cechy opisują fototyp IV. Takie osoby mogą sobie pozwolić na minimalną ochronę, na dzień SPF maksimum 10, a podczas opalania maksimum 15.